Xin Giữ Song Tịch ....?
Trần Khải
Bạn muốn có song tịch, nghĩa là giữ cùng một lúc hai quốc tịch? Đơn giản, bạn thấy ngay tiện lợi của chuyện song tịch này, nghĩa là bạn được hưởng quyền lợi của người công dân hai nước Mỹ và Việt Nam. Tuy nhiên, nên thấy rằng hoàn toàn không có cái gì mà nhà nước CHXHCNVN dễ dàng trao cho bạn đâu.
Theo quy chế song tịch dự kiến sắp được Bộ Tư Pháp CHXHCNVN trình lên xin xét duyệt thì, bạn phải lên trình diện tòa đại sứ CHXHCNVN và đăng ký hồ sơ mỗi 5 năm. Nghĩa là, cứ mỗi 5 năm, bạn sẽ lái xe lên San Francisco, nếu bạn đang cư ngụ ở California, vào tòa tổng lãnh sự CHXHCNVN để xin mẫu đơn đăng ký định kỳ 5 năm, điền vào và ngồi chờ cán bộ phỏng vấn. Đó là những điều thấy rõ, nếu luật song tịch được duyệt lại như thế.
Theo báo SGGP điện tử ngày 03/03/2008 dẫn lời 1 viên chức tên là Trần Thất, Vụ trưởng Vụ Hành chính tư pháp, Bộ Tư pháp CHXHCNVN cho biết, trong tháng 3/2008 này, việc sửa đổi Luật Quốc tịch Việt Nam sẽ được hoàn tất để trình Chính phủ CHXHCNVN và đưa ra xem xét tại kỳ họp Quốc hội CHXHCNVN vào tháng 5, 2008. Theo viên chức này, điều luật được “mọi người quan tâm nhiều là Điều 3 quy định nguyên tắc một quốc tịch sẽ được sửa đổi theo hướng mềm dẻo hơn để phù hợp với tình hình trong nước và quốc tế hiện nay.”
Bản tin SGGP ghi rằng
“theo đó, nguyên tắc một quốc tịch vẫn được giữ nguyên nhưng sẽ sửa đổi theo hướng cho phép người Việt Nam định cư ở nước ngoài được giữ quốc tịch gốc là quốc tịch Việt Nam với điều kiện họ phải đăng ký định kỳ tại Cơ quan đại diện của Việt Nam tại nước ngoài, có thể 5 năm đăng ký một lần. Quá thời hạn này, nếu người Việt Nam định cư ở nước ngoài không đăng ký và không đưa ra được lý do chính đáng thì họ đương nhiên mất quốc tịch Việt Nam. Sau này, nếu họ hồi hương và muốn có quốc tịch Việt Nam thì họ phải làm các thủ tục xin trở lại quốc tịch Việt Nam”.
“ ...Trường Văn: Thưa, có nhiều ý kiến cho rằng những người Việt Nam định cư ở nước ngoài và con cái của họ vẫn có quốc tịch Việt Nam theo như luật quốc tịch hiện hanh, như vậy thì những người trẻ đó có phải thi hành những nghĩa vụ đối với nhà nước Việt Nam, như là nghĩa vụ quân sự, hay không?
Bà Nguyễn Thị Yên: Theo cái tuyên ngôn của Điều 3 là một, thứ hai là cái quy định từ Điều 7 đến Điều 19 thì trong trường hợp cha mẹ là công dân Việt Nam cư trú ở ngoài lãnh thổ Việt Nam hay là trong phạm vi lãnh thổ Việt Nam và sinh con ra ở ngoài lãnh thổ Việt Nam hay là ở trong lãnh thổ Việt Nam thì đứa trẻ đó đương nhiên có quốc tịch Việt Nam. Vậy thì nếu như theo lý thuyết này là nó có hai quốc tịch đấy.
Thực tế ra thì hiện nay nếu như các em đó mà vẫn cư trú ở bên Mỹ thì trên thực tế chưa bao giờ nhà nước gọi họ về để đi thi hành nghĩa vụ quân sự. Nhưng mà nếu như mà theo quy định của luật thì về mặt pháp lý là vẫn phải thi hành những nghĩa vụ quân sự ở Việt Nam và là một cái quyền công dân của Việt Nam.
Nếu như giữa Việt Nam và Mỹ không thoả thuận với nhau một điều ước quốc tế quy định rõ về vấn đề này thì về mặt pháp lý thì nó vẫn có nghĩa vụ đó đó anh, nhưng mà về mặt thực tế tôi chưa thấy một hiện tượng nào là đang ở bên Mỹ mà bị gọi về Việt Nam để thi hành nghĩa vụ quân sự trong trường hợp người có hai quốc tịch đó anh.
Nếu mà xét về mặt lý thì họ vẫn có quyền đó anh. Và đặc biệt nếu mà tình trạng chiến tranh xảy ra họ tổng động viên các đối tượng đó ngay lập tức luôn, tôi nghĩ như vậy. Nhưng mà trong thời bình này thì cái trường hợp ấy trên thực tế chắc cũng không xảy ra...”